Risico van voorjaarsgras
De zon gaat weer meer schijnen, de temperatuur gaat omhoog en het gras begint te groeien. Het lijkt ideaal weer om de paarden, die vaak de winter op de paddock hebben gestaan, weer op de wei te zetten. Maar hieraan zijn ook risico’s verbonden!
Het eerste voorjaarsgras is erg eiwit- en suikerrijk en bevat nog relatief weinig structuur. In het voorjaar wordt overdag door de zon veel suiker (fructaan) aangemaakt in het gras dat gedurende de nacht moet worden omgezet in onder andere celwanden.
Wanneer de nachten koud zijn, met soms zelfs nog nachtvorst, gebeurt er niets in de grassprieten. De fructanen worden dan niet verbruikt, maar hopen zich op in het gras en zitten daar de volgende ochtend nog.
Wanneer de zon de volgende dag gaat schijnen, worden er wéér nieuwe fructanen aangemaakt. Deze ophoping van fructaan zorgt ervoor dat elk jaar veel paarden en pony’s hoefbevangen worden.
Hoefbevangenheid is zeer pijnlijk voor de paarden. Bij zonnig weer met koude nachten dient men dus zeer terughoudend en voorzichtig te zijn met het laten grazen.
De fructanen in het gras zijn met name hoog in het voor-en najaar, wanneer de dag-en nacht temperatuur verder uit elkaar ligt. Met name de sobere rassen (Shetlanders, IJslanders, Welsh pony’s en cobs etc) zijn gevoelig, maar bij elk ras kan deze aandoening voorkomen.
Daarnaast zorgt het natuurlijke ritme van paarden en pony’s ervoor dat het lichaam in het voor-, en najaar sneller vet opslaat.
In de natuur is de winter een zware periode, als de dieren hier schraal uitkomen moeten ze in het voorjaar snel aansterken. In het najaar moeten ze juist reserves opbouwen om de winter te kunnen overleven.
Echter komen ze nu niet schraal uit de winter, vaak zelfs juist te dik omdat er in de winter minder bewogen wordt.
Naast hoefbevangenheid treedt ook vaak (gas)koliek op als gevolg van de hoge fructanen in het gras. De fructanen verstoren de darmflora en veroorzaken extra gasvorming in de darm. Dit kan ernstige gevolgen hebben!
De overgang van droog ruwvoer naar gras is een aanpassing voor het maag/darmstelsel en moet dus zorgvuldig worden aangepakt.
Tips
- Bouw de graastijd heel rustig op en pas eventueel strookbegrazing toe.
- Zorg dat de paarden altijd de beschikking hebben over structuurrijk ruwvoer, zowel vóór als tijdens het weiden.
- Het fructaangehalte in het gras varieert per dag(deel). Houdt daarom goed de weersomstandigheden in de gaten. Koude nachten en veel zon overdag geven een hoog fructaangehalte. Bij bewolking is het fructaangehalte vaak lager.
- Op internet is een fructaantabel beschikbaar, waarin dagelijks het risico staat vermeld. Dit kan eventueel een handige tool zijn om te raadplegen.
- Wanneer het fructaangehalte hoog is, wees dan zeer terughoudend met het laten weiden! Kies bijvoorbeeld een later moment op de dag.
- Doorgeschoten, langer gras heeft meer structuur en bevat in verhouding minder fructaan. Dit heeft dus de voorkeur boven het verse jonge gras (paarden eten het langere gras vaak ook minder graag en zullen dus ook minder gulzig zijn).
